اگر ایران سعی کند تا اشکالات اساسی را از سیستم خود، دور کند عوامل مثبت آن بیشتر نمایان خواهد شد و تاثیر ایران از جهت اقتصادی و سیاسی در سطح جهانی بیشتر خواهد شد.
در ذیل به مواردی از این اشکالات می پردازم:
1- شفافیت و پیگیری منطقی موضوع ممنوعیت خرید و فروش غیر قانونی دلار و ارزهای دیگر
ماهها خرید و فروش دلار در معابر مختلف تهران و در حضور ماموران بطور علنی صورت می گیرد و بطوریکه برای هر رهگذری تداعی آزاد بودن آن خواهد داشت. ولی ناگهان ماموران در یک یا چند روز شروع به دستگیری چند نفر می کنند و چه بسا برای اولین بار و در حد چند صد دلار می خرد یا می فروشد.
این حالت مردم را در بلا تکلیفی قرار می دهد که حالت چند ماه آزادی خرید و فروش و چند روز ممنوعیت چه معنایی دارد؟
2- قیمت گذاری کالا و رعایت آن مهم است اگر تعیین قیمت منطقی باشد.
در حال حاضر پیگیری می شود که قیمت کالا روی آن قید شود بدون اینکه به منطقی بودن آن توجه شود.
برخی کالاها در برخی فروشگاههای کوچک و بزرگ تا 70% تخفیف از قیمت روی کالا برخوردارند!
می دانیم این برای تشویق فروشنده است تا کالای آنها را بفروشد ولی این بنفع فروشنده و به ضرر : خریدار و تولید کننده کالای با کیفیت است.
راههای مختلفی برای جلوگیری از این سوء استفاده وجود دارد مثلاً از طریق تعیین مالیات برای واحد تولیدی به این صورت که:
فرض کنیم حاشیه سود منطقی خرده فروش 15% و عمده فروش و هزینه ارسال 5% باشد.
اگر قیمت روی کالا 10000 ریال باشد و به قیمت 2500 ریال بدست خرده فروش می رسد. بطوریکه برخی می توانند آن کالا را 3000 ریال بفروشند.
تولید کننده یا باید قیمت روی کالا را به 3000 ریال تصحیح کند یا مالیات را بر اساس قیمت فروش 8500 ریال بدهد. البته با کنترل صحیح مقدار تولید تا تولید کننده نتواند به روش دیگری دولت را فریب دهد.
3- کنترل قاچاق کالا به روشهای صحیح و موثر:
در جایی که طبق گزارشات دولت همچنان بیش از 10 میلیارد دلار کالا قاچاق می شود، توقیف و مصادره کالاهایی که بصورت قانونی وارد و ترخیص هم شده است در جاده های کشور، لازم است مورد بازنگری قرار گیرد:
اولاً مسئولین گمرک را بازنگری کنیم.
دوماً اگر قرار است تغییراتی در روش ترخیص بوجود آید ، لازم است ابتدا این موضوع، برای مسئولین گمرک و ترخیص کننده های موجود تفهیم شود و بعد از مدتی منطقی آنرا لازم الاجرا بدانیم.
بطور مثال:
سالهاست کالاها بصورت خلاصه اظهار می شوند ولی ناگهان به برخی موارد اشکال گرفته می شود که چرا کلی اظهار شده است. (مثلاً برس های همردیف با اندازه های مختلف که به این صورت ذکر می شوند تعداد فلان مقدار برس با اندازه های مختلف)
روح اقتصاد مقامتی با این اقدامات منافات دارد و بهتر است طوری عمل شود که تاجر وقتی تخلفی می کند نگران باشد و در غیر اینصورت با خیال راحت تجارت سالم داشته باشد.
